Αστάθεια της Επιγονατίδας
Το εξάρθρημα της επιγονατίδας συνίσταται σε πλήρη παρεκτόπιση της επιγονατίδας από τους μηριαίους κονδύλους και διακρίνεται σε τραυματικό και υποτροπιάζον.
Διονύσιος Π. Χίσσας
Ορθοπεδικός Χειρουργός Αθλητίατρος
Το τραυματικό εξάρθρημα παρατηρείται στο 1% των νεαρών αθλητών ηλικίας 9 ως 15 ετών και συχνά συνοδεύεται από οστεοχόνδρινα κατάγματα (40% ως 50% των περιπτώσεων).
Η βλαισογωνία (γωνία Q>20 μοιρών), η χαλάρωση των έσω καθεκτικών συνδέσμων, η υψηλή θέση της επιγονατίδας, η υποπλαστική επιγονατίδα, η αβαθής μηριαία τροχιλία, ο υποπλαστικός έξω μηριαίος κόνδυλος είναι μερικοί από τους προδιαθεσικούς παράγοντες που οδηγούν σε καθ’ έξιν εξάρθρημα της επιγονατίδας (δηλ. σε αστάθεια). Το 15% - 20% περίπου των περιπτώσεων οξέος τραυματικού εξαρθρήματος της επιγονατίδας, μεταπίπτει σε καθ’ έξιν εξάρθρημα.
Η θεραπεία στις περιπτώσεις αυτές είναι χειρουργική και περιλαμβάνει:
• Χαλάρωση (release) των έξω καθεκτικών συνδέσμων και συρραφή με αναδίπλωση των έσω καθεκτικών συνδέσμων ( Αρθροσκοπικά).
• Ανακατασκευή του Έσω επιγονατιδομηριαίου συνδέσμου (MPFL – medial patelofemoral ligament) με mini – open τεχνική. Τα τελευταία χρόνια πολλές μελέτες έχουν καταδείξει την σπουδαιότητα της ανακατασκευής του συνδέσμου αυτού για την σταθερότητα της επιγονατίδος. Η τεχνική περιλαμβάνει την χρήση αυτόλογου μοσχεύματος ημιτενοντώδους τένοντα ή την χρήση αλλομοσχεύματος.
Ρήξεις των μηνίσκων
Οι μηνίσκοι έχουν ημισεληνοειδές σχήμα, ινοχόνδρινη σύσταση και κύρια λειτουργία τους είναι η απορρόφηση των κραδασμών (σαν αμορτισέρ) της άρθρωσης του γόνατος. Οι μηνίσκοι μπορεί να υποστούν ρήξη σαν συνέπεια κάποιου τραυματισμού (πχ κατά την διάρκεια κάποιας αθλητικής δραστηριότητας) ή εκφύλιση ( φθορά) σαν συνεπεια καθημερινής καταπόνησης με την πάροδο της ηλικίας ή λόγω αυξημένου βάρους.
Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν από ήπιο άλγος κατά την διάρκεια ακραίων κινήσεων έως οίδημα και μπλοκ της κίνησης (αδυναμία να τεντωθεί το πόδι) σε σοβαρότερες περιπτώσεις. Η κλινική εξέταση σε συνδυασμό με ακτινολογικό έλεγχο( η Μαγνητική Τομογραφία είναι η εξέταση εκλογής) θέτουν την διάγνωση.Στις περισσότερες περιπτώσεις θεραπεία εκλογής είναι η αρθροσκοπική αποκατάσταση ( με χρήση κάμερας και εφαρμογή 2-3 πολύ μικρών τομών 5-7 χιλιοστών, η κάθε μία) με στόχο την αποφυγή φθοράς του αρθρικού χόνδρου ή/και επέκτασης της υπάρχουσας ρήξεως του μηνίσκου. Οι χειρουρικές τεχνικές διακρίνονται σε:
• Μερική μηνισκεκτομή:
κατά την οποία αφαιρείται μόνο το κατεστραμμένο τμήμα του μηνίσκου μέχρι τα όρια του υγιούς μηνίσκου. Η διάρκεια νοσηλείας είναι 1 ημέρα. Ο χρόνος αποκατάστασης είναι 4-5 εβδομάδες.
• Συρραφή του μηνίσκου:
σε νέους ασθενείες συχνά επιλέγεται η συρραφή του τμήματος που έχει υποστεί ρήξη. Κριτήρια είναι η ηλικία, το είδος και η έκταση της ρήξης. Η διάρκεια νοσηλείας είναι 1 ημέρα. Ο χρόνος αποκατάστασης είναι 10-12 εβδομάδες .
Μετά την έξοδο του ασθενούς από το χειρουργείο απαιτείται ελάχιστη ή καθόλου αναλγησία καθώς και προφυλακτική αντιβιοτική αγωγή. Η τεχνική αυτή επιτρέπει την γρήγορη κινητοποίηση της άρθρωσης για την αποφυγή δυσκαμψίας ή/και ατροφίας των μυών.